Türkiye’ye gelen yatırımın yüzde 71’i kadar yurtdışına yatırım gitti
Ocak-Eylül 2018 döneminde Türkiye’den yurt dışına yapılan yabancı sermaye yatırımları, Türkiye’ye yapılan yatırımların yüzde 71’i düzeyinde gerçekleşti. Bir önceki ayda bu oran yüzde 80’in üstündeydi. Oranın düşmesinde, Ağustos ayı verilerinde yapılan güncellemeler etkili oldu.
MEHMET KAYA
Ocak-Eylül döneminde gayrimenkul hariç Türkiye’ye yurt dışından 3 milyar 818 milyon dolarlık yatırım oldu. Türkiye’den yurt dışına yapılan yatırım ise 2 milyar 725 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Öte yandan, Türkiye’de kurulan yabancı sermayeli şirketlerin menşe ülkesi açısından ilginç bir görüntü oluştu.
TOBB tarafından kurulan-kapanan şirketler istatistikleri kapsamında oluşturulan verilerde, 2018 başından itibaren Türkiye’de kurulan yabancı sermayeli şirketlerin ana sermayedarlarının yine Türk vatandaşları olduğu gözlendi.
Türkiye’den yurt dışına yapılan yatırımların 2018 yılı içindeki yüksek seyri devam ediyor. Merkez Bankası tarafından açıklanan ödemeler dengesi istatistikleri içinde Eylül ayında Türkiye’ye 372 milyon TL yatırım yapıldı. Yurt dışından ise 235 milyon TL yatırım alındı. Gayrimenkul hariç kalemlere bakıldığında 2018 yılı içinde önceki yılların aksine Türkiye’den yapılan yatırımların Türkiye’ye yapılan yatırımlara oranı yüksek seyretti.
Ödemeler dengesi verilerine göre, 2018 Ocak-Eylül döneminde gayrimenkul dahil Türkiye’ye yapılan yatırımların yüzde 34’ü kadar yurt dışına yatırım yapıldı. Yine gayrimenkul hariç ancak tasfiyeler düşülmüş ve diğer yatırımlar kalemi dahil edilmiş hesaplamada, Türkiye’den yurt dışına yapılan yatırımlar, gelen yatırımların yüzde 71’ine ulaştı. Tasfiyeler dikkate alınmadan, cari olarak ekonomik faaliyet çerçevesinde (sermaye) Türkiye’den yurt dışına yapılan yatırım, gelen yatırımların yüzde 72’ye ulaştı.
Yabancıların çoğunluk hissesine Türkler sahip
Öte yandan, TOBB tarafından açıklanan kurulan-kapanan şirket istatistikleri içinde yabancı sermayeli şirketle açısından ilginç bir görüntü ortaya çıktı. TOBB verilerine göre Türkiye’de kurulan yabancı sermayeli şirketlerin çoğunluk hissesine sahip kişilerin ülkeleri sıralamasında Türk vatandaşları birinci sıraya yükseldi. Önceki yıllarda görülmeyen bu durum Ocak 2018’den itibaren gözlendi.
TOBB verilerine göre 2018 Ocak ayında Türkiye’de kurulan 844 yabancı ortak sermayeli şirketlerin 427’si Türkiye, 118’i Suriye, 84’ü Suudi Arabistan ortaklı olarak kuruldu. Şubat ayında kurulan 859 adet yabancı ortak sermayeli şirketin 456’sı Türkiye, 124’ü Suriye, 79’u Suudi Arabistan ortaklı olarak kuruldu. Haziran ayında ise 888 adet yabancı ortak sermayeli şirket kurulurken bunların 437’si Türkiye, 105’i İran, 104’ü Suriye ortaklı olarak, Temmuz ayında 1.242 adet yabancı ortak sermayeli şirketin 590’ı Türkiye, 159’u Suriye, 121’i Suudi Arabistan ortaklı olarak kuruldu. Ağustos ayında da 1180 adet yabancı ortak sermayeli şirketin 604’ü Türkiye, 148’i Suriye, 108’i Suudi Arabistan ortaklı olarak kuruldu.