Hani hisse senedi alıp satan vatandaşlar bu konuyu konuşurken genellikle "Borsada oynamak" deyimini kullanır ya, işte bu yaklaşım, yani hisse senedi alım satımını bir anlamda "para kazanma oyunu gibi görmek" sayılara da somut biçimde yansıyor.
Yerli yatırımcılar olarak bizler aldığımız hisse senedini elde tutma konusunda çok aceleciyiz. Yabancı yatırımcılar ise bizimle kıyaslanmayacak ölçüde sabırlılar.
Ama yabancıların sabrı da yıldan yıla büyük bir hızla azalıyor. Yabancılar da artık eskisi gibi sabırlı değiller. Öyle ki, 2012 sonundan 2016 sonuna kadar olan dört yılda yabancıların hisse senetlerini elde tutma süreleri neredeyse yarı yarıya azaldı.
Bu veriler TSPB-Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği'nin 2016 raporunda yer alıyor. Verilerin kaynağı ise TÜYİD-Yatırımcı İlişkileri Derneği ve MKK-Merkezi Kayıt Kuruluşu. Merkezi Kayıt Kuruluşu'nun kısaca MKK olarak anılmaya devam edilmekle birlikte artık Merkezi Kayıt İstanbul adını aldığını da belirtelim.
Bir buçuk ay bile dayanamıyoruz
2016 sonu verilerine göre hisse senetlerini elde tutma süresi BİST-Tüm endeks bazında yabancı yatırımcılar için 212 gün, yerli yatırımcılar için ise yalnızca 42 gün.
Yerli yatırımcıların hisse senetlerini elde tutma süreleri endekslere göre farklı ama yine de çok kısa. Yerli yatırımcıda bu süre endekslere göre bu süre 26 günle 67 gün arasında seyrediyor.
Hisse senetlerini elde tutma süresi yabancı yatırımcılarda ise 178 gün ile 274 gün arasında bulunuyor.
Yabancılar da hızlanıyor
Hisse senedini elde tutma konusunda yerli ve yabancı yatırımcılar arasında kapanması pek mümkün görünmeyen bir fark var. Ama yabancıların yıllar içinde hisse senetlerini elde tutma sürelerini çok büyük ölçüde kısalttıkları dikkati çekiyor.
BİST-Tüm endeks bazında yabancıların 2012 yılında 389 gün olan elde tutma süresi, geçen yıl 212 güne indi. Neredeyse yarı yarıya bir azalma var.
Yabancıların hisse senedini elde tutma süresinde en belirgin azalma sınai sektör hisselerinde görüldü. 2012 yılında 639 gün olan süre geçen yıl 239 güne indi.
Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği, elde tutma süresiyle ilgili değerlendirmesinde özetle şu görüşlere yer veriyor:
"Piyasa değeri ve likiditesi daha yüksek şirketlerde elde tutma süresinin hem yerli, hem de yabancı yatırımcılarda diğerlerine kıyasla daha düşük olduğu gözlenmektedir. Örneğin BİST-30 endeksinde yabancı yatırımcıların elde tutma süresi 178 güne, yerli yatırımcıların ki ise 31 güne inmektedir."
Yabancı uzun vadeli geliyor
Yabancı yatırımcıların elde tutma süresi hızla kısalıyor olsa da hala yerli yatırımcılarla arada çok büyük fark var ve bu durum da hisse senedi piyasasına nasıl bakıldığını ve yatırımları yapanların nasıl bir kimlik taşıdığını göstermiş oluyor.
Yabancılar Borsa İstanbul'a, Türk hisse senetlerine uzun dönemli yatırım gözüyle bakıyor. Yerli yatırımcılar ise biliyoruz ki hala girişte de belirttiğimiz gibi "Borsada oynamak" yaklaşımıyla hareket ediyor. Borsa, bir yatırım alanı değil, bir anlamda şans denenen bir oyun alanı gibi görülüyor. Bu yüzden de kısa dönemli al-satlarla işlem yapılıyor. Sonuçta da yabancıların elde tutma süresinin beşte biri kadar bir süre çıkıyor ortaya.
Yabancılar tüm hisseler bazında 2016 verilerine göre bir hisseyi 100 gün ellerinde tutuyorlarsa, bu süre yerli yatırımcıda 20 günde kalıyor. Ya da başka bir ifadeyle yabancının bir kez hisse değiştirdiği süre içinde yerli yatırımcı bu işlemi beş kez yapıyor.