Pazar günü yapılacak İsveç seçimleri öncesi sağa kayış üstüne haberleri okuyunca, İsveç’te yaşayan dostum Osman İkiz’le konuştum, sonuçlardan korkumu, "Olof Palme bir kere daha mı ölecek...” diye dile getirdim. O da bu öngörümün olasılık taşıdığını belirtti.
Hafta içerisinde çıkan bu hafta sonu İsveç’te yapılacak seçimle ilgili bir haberde, İsveç Demokratları Partisi'nin anketlerde ilk sırada yer alması ve onun da sağında yer alan ve yüzde 1'lik oya sahip AFS'den gelen "Bütün göçmenleri İsveç’ten kovacağız” açıklaması, bana "Olof Palme Pazar günü bir kere daha mı ölecek...” diye düşündürdü.
İsveç’te yaşayan dostum Osman İkiz’i arayıp,bu değerlendirmemi ona sordum. İkiz’den, “Bloklar seçimde kafa kafaya görülüyorlar. Sağ blok secim zaferiyle çıkarsa dediğin gibi Olof Palme pazar günü bir kere daha ölür...” yanıtını aldım.
İkiz, konuyu değerlendirirken, "İsveç’te de Avrupa’daki gibi bir gelişme söz konusu. Artık doğrudan ırkçı ifadeler kullanmasalar da kökten gelen aşırı sağcı İsveç demokratlarının oy oranı yüzde 20 dolayında” dedikten sonra, “Sosyal demokratların durumu hazin. Olof Palme’den sonra vizyoner bir lider çıkaramadılar. Sosyal demokratların program olarak muhafazakarlardan farkı sadece vatandaşın cebine yardım ve benzeri formülleriyle üç beş kuruş fazla girmesini sağlamak” değerlendirmesini yaptı.
İkiz’in kafa kafaya dedikleri sağ ve sol iki iktidar yarışındaki blok. Sol blok içinde Sosyal Demokratlar'ın oyunun yüzde 23-24, Sol Parti'nin 9-10, Çevreciler'in yüzde 4-6 oranında oy alacağı tahminiyle bu bloğun oy toplamının yüzde 38-40 olacağı tahmini yapılıyor. Sağ blokta, Muhafazakarlar'ın yüzde 18-19, Merkez Parti'nin yüzde 8-9, Liberaller'in yüzde 5-6, Hristiyan Demokratlar'ın yüzde 3-5 oyları ile toplam yüzde 34-39 oranında hesaplanıyor. Blok dışı aşırı sağda yer alan İsveç Demokratları’nın yüzde 16-20 ve parlamentoya girmesi mümkün görülmeyen AFS’nin oylarının yüzde 1’de kalması bekleniyor.
Seçim öncesi tartışılan konuların başında göç meselesi yer aldı. İsveç Demokratları göçmen konusuna sert tepki gösterirken sol blok daha ılımlı yaklaşım sergiledi.
Haftalarca süren orman yangınları nedeniyle bir başka konu da uzun tartışmalanın sürdüğü iklim meselesi oldu. Hükümet orman yangınları konusunda aciz kalmakla suçlandı.
2006-2014 yılında iktidardaki sağ koalisyon orduyu adeta tasfiye etmişti. Seçim öncesi tartışmalarında her kesim savunmaya ağırlık verilmesini savundu.
Görüldüğü kadarıyla İsveç’te seçim öncesi tablo böyle. Bir zamanlar Sosyal Demokrat iktidar tarafından İsveç Modeli olarak ortaya konup dünyaya sunulan, örnek gösterilen modelden ülke çok uzakta. Secim öncesi orada da birçok Avrupa ülkesinde olduğu gibi siyasette sağ rüzgarlar esiyor. Onun için ben, pazar günkü İsveç seçimlerini endişeyle izlerken, "Olof Palme bir kere daha mı ölecek" diye düşünüyorum...